เนื้อเฮื่อง

ก่อนที่พุทธองค์สิได้บรรลุเป็นสัพพัญญูฮู้แจ้งโลกสั่งสอนสงสาร พระองค์ได้เกิดเป็นพระมาหาชนก ชาติที่สองในพระเจ้าสิบชาติ เพื่อที่สิบำเพ็ญวิริยบารมีคือความเพียรให้สุดยอดฮอดปลาย เพียรพยายามจนสุดชีวิต จนได้ประสบพบพ่อกับความสำเร็จ

​

  บ่ท่อแต่นั้น พระพุทธองค์ยังได้เทศนาธรรมคำสอนให้มวลหมู่ภิกษุสงฆ์ทั้งหลายได้พากันสดับรับฟัง หลังจากแสดงเรื่องพระเตมีสิ้นสุดยุติลงแล้ว องค์ประธีปแก้วยังได้ตรัสเรื่องมาหาชนก ยกมาเป็นอุทาหรณ์ว่า

​

  ยังมีกรุงกว้างนามว่ามิถิลา องค์ราชาอยู่หัวนั้นนามว่า พระมาหาชนก โอรสเกิดก้ำนำพระองค์นั้นมีอยู่ ๒ องค์ ทรงแต่งตั้งนามให้ผู้เป็นอ้ายว่า อริฏฐชนก ผู้น้องนามว่า โปลชนก อริฏฐชนกผู้อ้ายได้เป็นอุปหลาด น้องเป็นเสนาบดี พอแต่พระเจ้ามาหาชนกมอดม้วยมรณา อริฏฐชนกกะได้มาสืบครองเมืองบ้านแทนเจ้าพ่อตน

​

  ต่อมา เกิดเหตุสงครามพี่น้องสองอ้ายน้องกะได้เฮ็ดสงครามกัน น้องคือโปลชนกมีชัยชนะ ตอนนั้นพระมเหสีกำลังมานลูก เลยได้หลบหลีกผีกลี่หนีไปอยู่เมืองกาฬจัมปาก์ อันว่าเมืองนี้ห่างจากมิถิลานครหลายโยชน์ พราหมณ์ทิศาปาโมกข์พาพระนางไปอยู่นำ บ่ดนพระนางกะประสูติพระโอรสมีนามคือจั่งพระอัยกาเจ้าปู่ว่า มาหาชนก พอแต่พระมาหาชนกเติบได้ใหญ่มา มวลหมู่มิตรสหายได้พากันล้อเลียนว่าเป็นลูกกำพร้า พระมาหาชนกกะได้สอบถามความแท้เป็นสิ่งประการได๋ พระมารดากะได้ไขบอกความตามแท้ พอแต่พระองค์ฮู้มูลเหตุเป็นมา อยากสิเฮียนวิซาศาสตร์ศิลป์เอาไว้ หวังสิไปแก้แค้นแทนพระบิดา พระองค์สิเสด็จไปเมืองมิถิลากับพวกพ่อค้าขายทางเรือ ๗๐๐ ลำ แล่นไปได้ ๓ มื้อ เกิดลมพายุใหญ่ เรือทั้งหลายกะได้จ่อมจมลงใต้มหาสมุทร พ่อค้าชาวเรือกะพากันจมน้ำตาย บางคนปลาฮ้ายกัดกิน พระมาหาชนกนั้นเพิ่นเอาน้ำมันลูบไล้ทาคีงปีนขึ้นไปเทิงเสากะโดงเรือแล้วโดดหวิดซุมปลาฮ้าย เบิ่งทิศแงงทางไปเมืองมิถิลาแน่แล้ว พระองค์กะลอยน้ำอยู่โดดเดี่ยวเอกาในมหาสมุทรกว้าง ได้ขวบ ๗ มื้อ พอดี ฮอดมื้อวันศีล พระองค์กะได้สมาทานศีล มื้อนั้น นางมณีเมขลาได้เหาะเหินเวหาอากาศเบิ่งแงงมหาสมุทรใหญ่ได้มาเห็นพระองค์ เกิดความศรัทธาแฮงกล้าในความพยายามคึดอยากซ่อย เลยได้อุ้มเอาพระองค์ขึ้นไปไว้ในเมืองมิถิลา ยามนั้น พระโปลชนกเจ็บไข้ได้ป่วยแล้วกะเสด็จวรรคต เฮ็ดให้เมืองมิถิลาฮ้างองค์ราชาเจ้าผู้นั่งครอง ยังแต่พระธิดานามว่าสีวลี พราหมณ์ปุโรหิตเลยเฮ็ดพิธีเสี่ยงราชรถหาคู่ให้พระธิดา ราชรถได้ไปหยุดอยู่หม่องที่พระมาหาชนกกำลังบรรทมหลับ ปุโรหิตกับพระธิดากะได้พร้อมใจกันอภิเษกพระมาหาชนกเป็นราชาเจ้าเมืองมิถิลา มีพระนามว่า พระเจ้ามาหาชนก

​

  พระองค์ได้ส่งอำมาตย์ไปรับพระมารดากับทิศาปาโมกข์พราหมณ์ผู้เคยได้เลี้ยงดูตั้งแต่ยังน้อยให้มาอยู่ในวังอย่างมีความสุข ต่อมาพระองค์ได้เห็นสัจธรรมจากบักม่วงสองต้น คือต้นหนึ่งหน่วยดกถืกสอยต่อยฮานก้านกิ่งเสียหาย อีกต้นหนึ่งใบดกบ่มีหน่วยบ่มีไผไปฮะฮานก้านกิ่งสาขา เบิ่งเขียวหนาใบงามได้เพิ่งพิงยามฮ้อน คือจั่งการออกบวช ใจพระองค์นั้นอยากให้ทีฆาวุกุมารผู้เป็นราชโอรสกับอำมาตย์ทั้งหลายรับผิดชอบราชกิจแทนพระองค์ ส่วนพระองค์นั้นกะสิได้ออกบวช บ่ว่าพระนางสีวลีกับชาวเมืองสิคัดค้านต้านพระองค์ไว้จั่งได๋ พระองค์กะออกบวชจนได้

​

ตัวละคร  พระมหาชนก  ผู้มีความเพียรพยายาม จนประสบผลสำเร็จในสิ่งที่มุ่งหวัง  

 

ต้นฉบับ   จารุมุกด์  เรืองสุวรรณ ได้เรียบเรียงขึ้นใหม่เป็นภาษาไทยกลาง เพื่อให้ผู้อ่านอ่านเข้าใจง่าย ลงพิมพ์ใน “หนังสือพิมพ์ขอนแก่น” ซึ่งเป็นหนังสือพิมพ์ท้องถิ่นที่มีชื่อเสียง  ได้รับความนิยมมากจากผู้อ่านมาแล้วแต่ พ.ศ. ๒๕๑๙

​

พุทธศาสนาและความเชื่อหรือประเพณี ความพากเพียรนำไปสู่ความสำเร็จได้นั้นต้องเป็นความเพียรที่ประกอบด้วยความรัก  ความเข้าใจและความมุ่งมั่นต่องานอย่างแท้จริง

พระพุทธเจ้าเสวยพระชาติเป็นพระมหาชนก  ทรงบำเพ็ญวิริยบารมี

วิริยบารมี คือ ความตั้งใจในการเพียรพยายามจนกว่าจะประสบผลสำเร็จ  ไม่ว่าจะมีอุปสรรค์ยิ่งใหญ่เพียงใดก็พยายามอย่างเต็มที่โดยไม่ย่อท้อ มีความเพียรที่จะละความชั่ว  ประพฤติดี  เพียรในการสร้างกุศลเพื่อขัดเกลากิเลส  แม้จะต้องตายไปในขณะที่กำลังทำความเพียรพยายามอยู่ก็ตาม