ท้าวสีทนต์ – นางมโนราห์

เนื้อเฮื่อง

จักกล่าวเถิงเมืองเป็งจาล มีกษัตริย์ชื่อ ท้าวอาทิตราช เพิ่นมีมเหสีซื่อนางจันทา ต่อมาพระมเหสีเพิ่นกะได้ตั้งครรภ์ พระโพธิสัตว์ได้ลงมาจุติในครรภ์มเหสี พอพระโอรสประสูติแล้วเพิ่นได้ทรงให้พระนามว่า สีทนต์ บาดเพิ่นประสูติออกมาเพิ่นกะมีอาวุธติดโตเพิ่นออกมาคือธนูมานำ แสดงให้เห็นว่าเพิ่นเป็นผู้มีบารมี

​

  มื่อหนึ่งมีนายพรายผู้หนึ่งไปล่าสัตว์ในปาหิมพานต์ ไปซ่อยกิตตินาคราชให้พ้นจากการรังควานของยักษ์ มื่อหนึ่งนายพรานไปพ่อนางกินรี ชื่อมโนราห์พร้อมกับเอื้ยของนาง ๗ คน มาเล่นน้ำในสระริมเขาไกรลาส นายพรานจึงยืมบ่วงบาศจากพระยานาคไปคล้องนางมโนราห์ได้แล้วนำนางไปถวายแด่ท้าวสีทนต์ ท้าวสีทนต์ยกนางไว้ในตำแหน่งพระมเหสีของเพิ่น ต่อมากะมีโจรมารุกรานนอกเมืองท้าวสีทนต์จึงไปปราบโจร ท้าวอาทิตราชเพิ่นกะได้สุบินว่าไส้เพิ่นได้ไหลออกมาจากท้อง เพิ่นจึงให้หมอโหรได้เบิ่งมอ โหรเพิ่นทำนายว่าจะต้องเอาเนื้อนางมโนราห์มาเซ่นไหว้ผีบ้านผีเมือง นางมโนราห์จั่งออกกลตั๋วว่าขอปีกกับหางคืนแน่เด้อเพราะว่าสิรำให้เบิ่ง ในตอนที่เพิ่นกำลังรำอยู่เพิ่นกะได้บินหนีไปเขาไกรลาส ทางท้าวสีทนต์เพิ่นกะไปปราบโจรอยู่ ๓ เดือนจั่งสำเร็จ กลับมาบ่พ้อนางมโนราห์เพิ่นกะได้ออกนำหา ท้าวสีทนต์เพิ่นกะได้ไปนำหาด้วยความยากลำบาก ไปพ่อพระฤๅษีที่นางมโนราห์ฝากแหวนไว้ พระฤๅษีกะชี้ทางไปทางเขาไกรราชแล้วกะแนะนำ ในเรื่องการกินหมากไม้กะให้กินนำนก สิพ่อเส้นทางยากลำบากให้ปราบโดยการใช้บักนาวเสก ต่อมาพ่องูยักษ์สูงเจ็ดชั่วลำตาลให้ใช้ปืนยิง และขามแม่น้ำที่มีงูจงอาง งูเหลือม เป็นแม่น้ำที่มีพิษ พ้นจากตรงนั้นแล้วให้เกาะหลังนกอินทรีย์ไปจนกว่านกอินทรีย์สิพาบินไปป่าหิมพานต์ของนางมโนราห์ ในที่สุดท้าวสีทนต์เพิ่นกะได้พ้อนางมโนราห์สงดั่งใจเพิ่น

​

ตัวละคร     ท้าวสีทนต์          เป็นผู้มีบุญญาธิการ  มีปัญญาฉลาดเฉลียว กล้าหาญ

                       นางมโนราห์        เป็นกินรีรูปโฉมงดงาม 

​

ต้นฉบับ     นิทานท้าวศรีทนต์ คำกลอนโยราณอีสาน แต่งรวบรวมโดย  น้อย  ผิวผัน  พิมพ์ที่โรงพิมพ์คลังนานาธรรม จ.ขอนแก่น

                       สีทนต์ มโนราห์  ปริวรรตโดยพระอริยนุวัตร  เขมจารี   ที่ศูนย์อนุรักษ์ วรรณคดีภาคตะวันออกเฉียงเหนือ  วัดมหาชัย  จ.มหาสารคาม  เผยแพร่เมื่อ ปี พ.ศ. ๒๕๑๓

​

พุทธศาสนาและความเชื่อหรือประเพณี  เรื่องท้าวสีทนต์กับนางมโนราห์ให้คติเรื่องความรัก   รักแท้ของท้าวสีทนต์ที่มีต่อนางมโนราห์  การดูแลบุคคลอันเป็นที่รักให้ดีที่สุด ความรักนั้นจักยืนยาวและเป็นรักที่เป็นสุข